dagboekfragment uit 1932
De tekenaar is 23 jaar
"Eerst zes wachtdagen, daarna kun je vijftien gulden van de Bond trekken."
Aldus de penningmeester van onze Bond. Zolang ik geen orders krijg, lijkt me dit het beste, hoewel ik het niet graag doe. Dan komt ten minste iets binnen waarvan ik kostgeld betalen kan. Elke ochtend tussen negen en half tien moet ik 'tekenen': mijn naam zetten op de lijst van de werklozenuitkering voor de Bond van Technici, in het Rehoboth-gebouw.
Deze week zijn die zes wachtdagen. Volgende week krijg ik elke dag ƒ2,50. Het lidmaatschap geeft daar negentig dagen recht op. Toch mooi, deze kant van de organisatie. Ik moet het benutten, nu ik voorlopig bijna zonder verdiensten ben.
Ik dring mij door de rokerige, overvolle zaal waar de werklozen 'tekenen', om bij mijn lijst te komen. Levensnood en verwarring zie je hier, doelloos dralen en lusteloos omhangen van die kerels met hun werkkracht. Ik voel de beklemmende sfeer.
Schuw, en bang dat dit vreselijke ook over mij zou komen, ga ik er zo gauw mogelijk weg. Met angst, die misschien ook een stuk hoogmoed is, om daar niet bij gerekend te worden, vlucht ik naar mijn eigen wereldje.
Maar ook dat wereldje is me soms benauwend eng. Het heeft weinig ruimte en licht. De postbode gaat voorbij. Al twee weken geen enkel antwoord op mijn proefschetsen voor Tilburg (waarvan ik toch echt iets verwachtte).
Nog maar een paar weken geleden zei ik tegen mijn lieveling: "Ik heb een heel belangrijke bespreking gehad die op de vragen voor de toekomst wel eens een heel gunstig antwoord zou kunnen opleveren".
Voordat ik die avond op de treeplank wipte en jou tegen me aan trok, was ik me sterk bewust dat ik voor je zorgen zou, dat ik voor mijn klein vrouwtje een levenslustige, krachtige man zou zijn. Een man die jou zou laten meegenieten van de vruchten van krachtsinspanning en arbeidsvreugde. Toen voelde ik me nog rijk.
Zo-even inde ik een kwitantie van ƒ 15 als de eerste betaling van het door mezelf geleverde werk: een etiket voor Arno-platen, voor fotograaf en kunsthandel Arno van der Heijde. Dankbaar en blij ontving ik het geld, nadat ik het werk tot grote tevredenheid van de klant had afgeleverd.
"Nu moet je eens een chic prijskaartje voor me ontwerpen."
"Goed mijnheer".
Wanneer het eenmaal aan het rollen is, lukt het wel. Nu nog het karwei voor Voorhoeve voor elkaar zien te boksen. Moed houden en flink aanpakken. Met een goede indeling van mijn dagen en met hulp van de Bond hoop ik zelfs wat tijd over te houden voor studie en tekenen.